Dodatki mieszkaniowe

 

Dodatek mieszkaniowy to świadczenie dedykowane dla osób, których sytuacja finansowa pogorszyła się lub które ze względu na swoje niskie dochody nie są w stanie ponosić wydatków za lokal. O dodatek mieszkaniowy ubiegać się może każdy. Istotny jest niski dochód, metraż zajmowanego lokalu i tytuł prawny do lokalu.

 

Świadczenie przysługuje:
- najemcom albo podnajemcom lokali mieszkalnych, zamieszkującym w tych lokalach;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;

- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;

- osobom posiadającym własność domu jednorodzinnego

- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;

- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, które oczekują na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Dodatek mieszkaniowy może przysługiwać na podstawie więcej niż jednego tytułu prawnego z wymienionych wyżej. Przysługuje w związku z zamieszkiwaniem w jednym lokalu mieszkalnym albo zajmowaniem jednego lokalu mieszkalnego.

 O dodatek występuje się raz na pół roku (można otrzymać go dowolną ilość razy- tak długo jak jest potrzebny). Decyzja o jego przyznaniu zależy od dochodu rodziny i wysokości opłat za zajmowany lokal.   

Zasady wyliczenia dochodu

Na potrzeby ustalenia prawa do dodatku mieszkaniowego uwzględnia się wskaźnik przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, zamiast wcześniejszego wskaźnika,
tj. kwoty najniższej emerytury. Wskaźnik ten ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku, średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekroczył w gospodarstwie:

1. jednoosobowym - 40% przeciętnego wynagrodzenia
2. wieloosobowym - 30% przeciętnego wynagrodzenia

 

Kryterium metrażowe

Kryterium metrażowe uzależnione jest od liczby osób mieszkających w lokalu mieszkalnym. Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu nie przekracza określonej dla danej liczby osób powierzchni (powierzchnia normatywna) o więcej niż 30% (lub 50% jeśli wielkość pokoi i kuchni nie przekracza 60% powierzchni całego lokalu).

Liczba osób zamieszkujących w lokalu	Powierzchnia normatywna	Powierzchnia normatywna + 30%
1 osoba	35 m2	45,5 m2
2 osoby	40 m2	52,0 m2
3 osoby	45 m2	58,5 m2
4 osoby	55 m2	71,5 m2
5 osób	65 m2	84,5 m2
6 osób	70 m2	91,0 m2
W przypadku zamieszkiwania w lokalu większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.

 Powierzchnię normatywną powiększa się o 15 m², jeżeli:

• w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim
• lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania
  w oddzielnym pokoju.

Powiększenie jest niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania
o niepełnosprawności.

Definicja dochodu

Za dochód uważa się w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych:

1. przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.3)), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
2. dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
3. inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych:

• renty określone w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
• renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na zasadach określonych w przepisach o    zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
• świadczenie pieniężne, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych,
• dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny i dodatek kompensacyjny określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
• świadczenie pieniężne określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę Niemiecką lub Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
• ryczałt energetyczny, emerytury i renty otrzymywane przez osoby, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939–1945 lub eksplozji pozostałych po tej wojnie niewypałów i niewybuchów,
• renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego, kwoty zaopatrzenia otrzymywane przez ofiary wojny oraz członków ich rodzin, renty wypadkowe osób, których inwalidztwo powstało w związku z przymusowym pobytem na robotach w III Rzeszy Niemieckiej w latach 1939–1945, otrzymywane z zagranicy,
• zasiłki chorobowe określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych,
• środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej otrzymywane od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc,
• należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą – w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495),
• należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom, celnikom i pracownikom jednostek wojskowych i jednostek policyjnych użytych poza granicami państwa w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także należności pieniężne wypłacone żołnierzom, policjantom, celnikom i pracownikom pełniącym funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych,
• należności pieniężne ze stosunku służbowego otrzymywane w czasie służby kandydackiej przez funkcjonariuszy Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej, obliczone za okres, w którym osoby te uzyskały dochód,
• dochody członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne,
• alimenty na rzecz dzieci,
• stypendia doktoranckie przyznane na podstawie art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.6)), stypendia sportowe przyznane na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251) oraz inne stypendia o charakterze socjalnym przyznane uczniom lub studentom,
• kwoty diet nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich,
• należności pieniężne otrzymywane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób,
• dodatki za tajne nauczanie określone w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215),
• dochody uzyskane z działalności gospodarczej
• dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej określonej w przepisach o specjalnych strefach ekonomicznych,
• ekwiwalenty pieniężne za deputaty węglowe określone w przepisach o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”,
• ekwiwalenty z tytułu prawa do bezpłatnego węgla określone w przepisach o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006,
• świadczenia określone w przepisach o wykonywaniu mandatu posła i senatora,
• dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego,
• dochody uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,
• renty określone w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
• zaliczkę alimentacyjną określoną w przepisach o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej,
• świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
• pomoc materialną o charakterze socjalnym określoną w art. 90c ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481, 1818 i 2197) oraz świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–3 i 5 oraz art. 212 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
• kwoty otrzymane na podstawie art. 27f ust. 8–10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• świadczenie pieniężne określone w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 690 oraz z 2019 r.
• poz. 730, 752 i 992),
• świadczenie rodzicielskie,
• zasiłek macierzyński, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
• stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków Unii Europejskiej,
• przychody wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenia zdrowotne;

Od powyższych źródeł dochodu należy odliczyć alimenty świadczone na rzecz innych osób

 

Wydatki za lokal 

Do wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego trzeba dołączyć dokument potwierdzający wysokość wydatków, ponoszonych za mieszkanie z miesiąca poprzedzającego dzień złożenia wniosku.

Powiększenie normatywnej powierzchni lokalu dla osób z niepełnosprawnościami

Przepisy umożliwiają podwyższenie normatywnej powierzchni lokalu mieszkalnego o 15 m² – niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego. Tym samym – takie prawo będzie przysługiwać również osobie z niepełnosprawnością –  prowadzącej jednoosobowe gospodarstwo domowe.  

Dokumentem potwierdzającym prawo do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju jest orzeczenie powiatowego, miejskiego lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania
o niepełnosprawności, zawierające stosowne wskazanie w tym zakresie.

 

W przypadku posiadania tytułu prawnego do gospodarstwa rolnego

Dochód z tego gospodarstwa ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego, ostatnio ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r.
o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 333).

 

Wysokość dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej

W przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), ustala się na podstawie oświadczenia wnioskodawcy lub zaświadczenia wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego.

W przypadku ustalania dochodu z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 1905, 2123 i 2320) przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia ministra właściwego do spraw rodziny, o którym mowa w art. 5 ust. 7a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

Komu nie przysługuje dodatek mieszkaniowy

Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w instytucjach zapewniających nieodpłatne, pełne i całodobowe utrzymanie, tj. w:

• domu pomocy społecznej
• młodzieżowym ośrodku wychowawczym
• schronisku dla nieletnich
• zakładzie poprawczym
• zakładzie karnym
• szkole, w tym w szkole wojskowej

Odmowa przyznania dodatku mieszkaniowego

Odmowa złożenia oświadczenia majątkowego, występowanie rażących dysproporcji między deklarowanymi dochodami, a faktycznym stanem majątkowym, niezgodności w liczbie faktycznie zamieszkujących osób, a członkami wymienionymi w deklaracji, niewyrażenie zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego stanowi podstawę do odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego

Wymagane dokumenty:

1. wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego potwierdzony przez zarządcę domu lub inną osobę uprawnioną do pobierania należności za lokal >>> pobierz
2. deklaracja o wysokości dochodów gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień złożenia wniosku >>> pobierz
3. dokument potwierdzający wysokość dochodów osiągniętych w okresie trzech pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień złożenia wniosku,
4. wysokość opłat za lokal obowiązujących w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku
5. dokument potwierdzający tytuł prawny do zajmowanego lokalu – do wglądu
6. w przypadku właściciela domu jednorodzinnego wymagane jest złożenie dokumentu lub oświadczenia potwierdzającego powierzchnię użytkową, w tym łączną powierzchnię pokoi i kuchni oraz wyposażenia technicznego domu,
7. wnioskodawcy, u których w lokalu występuje brak: centralnego ogrzewania, centralnej ciepłej wody lub w budynku brak instalacji gazowej zobowiązany jest złożyć oświadczenie osposobie wypłaty ryczałtu na zakup opału.

 

 

Dodatki energetyczne

Zryczałtowany dodatek energetyczny stanowi częściową rekompensatę kosztów opłat ponoszonych z tytułu opłat za energię elektryczną.

Dodatek przysługuje tzw. odbiorcy wrażliwemu energii elektrycznej, czyli osobie pobierającej dodatek mieszkaniowy. Zgodnie z ustawą – Prawo energetyczne odbiorcą wrażliwym energii elektrycznej jest osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, która jest stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym. Co ważne – osoba ubiegająca się o zryczałtowany dodatek energetyczny musi zamieszkiwać w miejscu dostarczania energii elektrycznej, jak również posiadać przyznany dodatek mieszkaniowy.

Zryczałtowany dodatek energetyczny jest wypłacany do dnia 10 każdego miesiąca z góry,
z wyjątkiem stycznia, w którym zryczałtowany dodatek wypłaca się do 30 stycznia danego roku.

 

Wymagane dokumenty:

• Wniosek o przyznanie zryczałtowanego dodatku energetycznego;
• Kopia umowy kompleksowej (umowa na przesyłanie i sprzedaż energii elektrycznej) lub umowy sprzedaży energii elektrycznej (umowa na sprzedaż energii elektrycznej);
• Ksero ostatniego rachunku lub faktury VAT za energię elektryczną.